kpss turkce

• Yan Anlam

Sözcügün temel anlamindan tamamen kopmadan kazandigi yeni anlamdir

Yan anlam Türkçe sözcüklerde oldukça fazla bulunur.

Örnegin ‘kanat’ sözcügünün temel anlami ‘kusun kanadiydi”;
“uçagin bir parçasi” içinde kanat kelimesi kullanilmistir;
futbolda da kanat oyuncusu gibi

Yan anlam da gerçek anlam kategorisinde degerlendirilir.
Bazi organ isimleri ya da insana özgü sözcükler do-gadaki nesneler ve varliklar için kullanildiklarinda yan anlam kazanirlar

“Agiz” sözcügünün temel anlami konusma ve yeme organidir;
bardak agzi, magara agzi, sise agzi, yol agzi, biçak agzi, çuval agzi ise sözcügün yan anlamlaridir.
Bu tarz yan anlamlara yakistirmaca anlam da denir.

Ayni sekilde dogadaki bir varliga ait nitelikler yine dogadaki bir varliga aktarilarak sözcüklere yan anlam kazandirilabilir.

Söz gelimi “kuru” sözcügü temelde islak olmayan anlamina gelmektedir.
Bu sözcügü dogadaki diger varliklara aktardigimizda (kuru çöl, kuru tepeler, kuru üzüm, kuru odun, kuru fasulye, kuru öksürük, kuru ekmek…) yan anlam kazanir.


http://www.bilgicik.com/yazi/yan-anlam/

• Belirtili Nesne:

Öznenin yaptigi isten etkilenen öge adin “i” (gösterme, belirtme) durumuyla çekimlenirse belirtili nesne görevi yapar.
Belirtili nesneyi bulabilmek için yükleme “Kimi? Neyi? Kimleri? Neleri?” sorularindan uygun olan biri yöneltilir.

Örnek:
Çocugun elindeki minik siyah köpegi hepimiz sevmistik. (Neyi sevmistik?)
          Belirtili Nesne



Bu isin pesinde oldugunu biliyorum, saklama. (Neyi biliyorum?)
       Belirtili Nesne



Seni de onu da yakindan taniyoruz. (Kimi taniyoruz?)
Belirtili nesne

• Belirtisiz Nesne:

Öznenin yaptigi eylemden etkilenen öge, ad durum eklerinden biriyle çekime girmisse cümle içinde belirtisiz nesne görevi yapar.
Belirtisiz nesneyi bulmak için yükleme “Ne?, Neler?” sorusu yöneltilir.



Örnek:
Ona her zaman bir kucak dolusu çiçek götürürdüm. (Ne götürürdüm?)
                               Belirtisiz Nesne



Her gece, Kirmizi Baslikli Kiz adinda bir masal anlatirdi. (Ne anlatirdi?
                          Belirtisiz Nesne

http://forumodev.blogcu.com/nesne-nesnenin-ozellikleri-cesitleri-belirtili-nesne-belirti/9234418